Herfst, tijd van mystieke sferen

Het voorliggende artikel schreef ik al weer enige tijd geleden. Op 2 september jl. om precies te zijn. Een ‘volle agenda’ (zoals dit heet😉) maakte de afgelopen maanden dat ik mijn prioriteit ergens anders op moest richten dan op fotograferen en schrijven. Nu is er weer lucht in mijn agenda en besloot ik dit artikel alsnog te publiceren. Een heel klein beetje achterhaald, maar ik hoop dat je het met plezier wilt lezen. Wie weet kan ik je er ook nog door inspireren.

Herfst, mystieke sferen

Naast prachtige herfstkleuren en de paddenstoelen kent de herfst nog iets dat zeker de moeite waard is om te fotograferen. De herfst is namelijk ook de periode van de mystieke sferen. Hoge luchtvochtigheid en ruime verschillen tussen dag- en nachttemperatuur verhogen de kans op mist en nevel. Ingrediënten waar voor menig natuurfotograaf graag vroeg zijn bed uit komt.

Nevel of mist

Nevel en mist ontstaan wanneer de temperatuur afkoelt tot het zogenaamde dauwpunt. Dit is het punt waarbij het vocht in de lucht begint te condenseren tot druppeltjes. De hoeveelheid druppeltjes in de lucht maakt dat er nevel of mist ontstaat. Bij nevel is er concentratie van druppeltjes in de lucht relatief laag. Het zicht is dan wel beperkt, maar je kunt verder zien dan 1 kilometer. Bij grotere concentraties neemt het zicht af tot minder dan 1 kilometer. Op dat moment spreken wij van mist.

Stralingsmist geeft de mystieke sfeer

Stralingsmist ontstaat ’s morgens vroeg en zorgt voor die mooie mystieke sfeerbeelden. Deze stralingsmist ontstaat, zoals het woord al zegt, doordat het nog warme aardoppervlak haar warmte uitstraalt naar de luchtlaag erboven. Deze koelt af en het vocht in de lucht condenseert tot een neveldeken net boven het aardoppervlak. Door de langere nachten in de herfst duurt deze afkoeling ook langer. De kans dat de mist langer blijft hangen is dan ook groter. Een heel klein beetje wind zorgt daarnaast voor een verspreiding van de afgekoelde luchtlaag.

Waar ik rekening mee houd bij het fotograferen in de mist

Fotograferen in mist of nevel is niet moeilijk. Dit zijn de zaken waar ik in ieder geval mee rekening houd.

Plaatselijk

Stralingsmist kan plaatselijk voorkomen. Zo kan het gebeuren dat er onderweg naar een fotolocatie geen nevel of mist te zien is. Dit is evenwel geen reden om terug te keren, want de mist is mogelijk wèl op de fotolocatie. Plaatselijk kan ook betekenen dat er boven water mist is en boven land niet of juist andersom.

Een driepoot statief

Het gebruik van een driepoot statief is aan te bevelen om zo bewegingsonscherpte te voorkomen. Per slot van rekening is er ’s morgens zo wie zo minder licht en bij mist nog minder. Bovendien wil ik met een zo laag mogelijke ISO waarde fotograferen.

Meer diepte

Een foto gemaakt in de mist of bij nevel kan nogal eens ‘plat’ zijn. Daarom neem ik bewust een zichtbaar element op de voorgrond mee in mijn compositie. Deze geeft dan de nodige diepte aan de foto.

Rust in de foto

Het fotograferen in het bos leidt niet zelden tot onrustige beelden. Mist kan de nodige rust in deze onrust brengen. Reden dus om juist bij mist het bos in te gaan.

Handmatig scherpstellen

De autofocus kan bij het fotograferen in de mist moeite hebben met scherpstellen. De autofocus heeft op het scherpstelpunt namelijk een zekere mate van contrastverschil nodig. Bij mist kunnen deze contrastverschillen tot een minimum beperkt zijn. In dat geval is handmatig scherpstellen de enige oplossing.

Inzoomen op de mist

Als de mist verder van mijn standpunt af is, is inzoomen de enige manier om de mist naar mij toe te halen. Er naartoe lopen heeft geen zin, want de mist verplaatst zich als het ware met mij mee.