Houding zegt iets over gedrag, of…
Vooropgesteld; ik ben géén gedragskundige, laat staan een gedragswetenschapper. Ook ben ik geen ornitholoog. Wel mag ik graag naar vogels kijken en dan vooral naar het gedrag dat zij vertonen. Althans, ik neem aan dat de verschillende houdingen die zij aannemen ook iets zegt over het gedrag.
Naast het kijken naar vogels probeer ik hen in een zo mooi mogelijke of een zo sprekend mogelijke houding te fotograferen. Zo zat ik op een koude en grijze ochtend in januari ’21 met twee foto kameraden in een fotohut. Een fotohut van waaruit je vrij onzichtbaar vogels van dichtbij kunt bekijken en fotograferen.
Onrust, of ….
Op die bewuste koude en grijze ochtend stelden wij na verloop van tijd vast dat het gedrag van de vogels voor ons vreemd was. De dieren waren schrikkerig, onrustig. Zo zag je een tijdlang geen enkele vogel en zo landde er plots een groepje voor de hut. Zo snel als zij met elkaar aankwamen, vertrokken zij ook even snel.
Het leek alsof zij iedere keer door iemand of iets werden verjaagd. Dat het ‘iemand’ zou zijn was onwaarschijnlijk omdat de hut in een niet openbaar natuurgebied staat. Het ‘iets’ konden wij niet ontwaren. Was het soms iets in de atmosfeer dat het gedrag van de vogels kon verklaren? Wij wisten het niet, maar stelden wel vast dat dit gedrag de hele dag duurde.
IJdelheid of …
Eén vogel leek zich echter niet veel aan te trekken van het onrustige gedrag van zijn soortgenoten: de roodborst. Het vogeltje kwam met regelmaat tevoorschijn en liet zich daarbij mooi fotograferen. Nee, van schuwheid was bij deze roodborst nauwelijks sprake. Iets dat wel bekend is van de roodborst; nieuwsgierig en goed van vertrouwen. Zo zat het soms op slechts enkele centimeters van het glas van de fotohut. Even leek het zelfs alsof het zichzelf bekeek in de lens van mijn 500 mm lens. IJdelheid, of toch die nieuwgierigheid?
Hautain of ….
Dat de roodborst regelmatig voor de lens verscheen en leek te poseren, stelde mij tevens in de gelegenheid de verschillende poses vast te leggen. Houdingen waarbij ik na een poosje mij af ging vragen wat deze zouden kunnen betekenen. Ten eerste ‘constateerde’ ik aan de hand van de houding, dat het een parmantig of zelfs een hautain vogeltje moet zijn. Zo een van: “Kijk mij hier eens zitten!”.
Handhaver of ….
Ook zag ik een vogeltje dat niet alleen ongelooflijk nieuwsgierig was, maar bovenal alles om zich heen scherp in de gaten hield. Een vogeltje dat de regie wil hebben en houden over hetgeen er in zijn omgeving gebeurd. Zo maakt het, met de oranje borst vooruit, andere vogels duidelijk : “Ik ben hier de baas en ik bepaal wie wel welkom is en wie niet!” Het leek uit te maken wie, waar, welk graantje mag mee pikken.
Een soortgenoot dat zich niet aan de regels houdt, wordt zonder pardon door onze roodborst op diens nummer gezet. Het hoeft daarbij niet tot een handgemeen te komen, in tegendeel. Een strenge doch rechtvaardige blik vanaf een tak blijkt veelal meer dan genoeg. Over handhaving gesproken!
‘Schattig’ of …
Naast alle houdingen die de roodborst mij deze dag liet zien was er ook een aandoenlijke. Of zoals onze kleindochter zou zeggen: “Ahhh wat ‘schattig!’. Want ja, ik zag namelijk ook een roodborst als een bolletje veren met een oranje borst. Dromerig voor zich uit starend, zich niet bewust van hetgeen om zich heen gebeurde. Of ……. hield het toch stiekem alles en iedereen in de gaten. Startklaar om zijn gezag vliegensvlug te doen gelden?
‘Conclusie’
Aan het einde van een dag koukleumen en vogels observeren kon ik niets anders dan de roodborst te omschrijven als uiterst nieuwsgierig, aandoenlijk, hautain, bazig, territoriaal en schattig vogeltje met een oranje borst.
Hoe dan ook, naast een grijze en een koude dag werd het ook een interessante en leerzame dag. En oh ja, het was ‘natuurlijk’ ook weer gezellig!
Ik vind de kuifmees ook heel mooi! En misschien nog wel mooier 🙂